صنعت سیمان به عنوان یکی از صنایع پایه، نقش اساسی در توسعه زیربنای اقتصادی کشور برعهده دارد. این صنعت در کشور ما همواره در حال توسعه و افزایش ظرفیت بوده است.
صنعت سیمان به طور مستقیم و غیرمستقیم با زندگی آحاد جامعه مرتبط است؛ اشتغال زایی مستقیم این صنعت در کشور به ۳۲ هزار نفر و اشتغال غیرمستقیم به بیش از ۴۰۰ هزار نفر میرسد. این صنعت در شرایطی توانسته مسیر تولید را با تمام دشواریها ادامه دهد که قرار بود افزایش ۱۰۰ درصدی قیمت سیمان اعمال شود. با این حال ۳۷ درصد افزایش قیمت سال گذشته اعمال شد اما ۶۳ درصد باقی مانده هنوز عملیاتی نشده است. آنچه در این زمینه اهمیت دارد این است که چرا قیمت سیمان باید تعدیل شود و آیا تعدیل قیمت سیمان منجر به افزایش قیمت مسکن میشود؟
رضا جمارانیان در بررسی لزوم تعدیل قیمت سیمان با اشاره به این که قیمت یک بسته آدامس در بازار گرانتر از یک پاکت سیمان است، در این باره توضیح داد: در حال حاضر قیمت مصرفکننده یک کیسه سیمان ۱۲ هزار تومان است. این در حالی است که این قیمت با هزینههایی از جمله قیمت ۱۸۰۰ تومانی پاکت سیمان، سود عامل از فروش، کرایه حمل و دیگر هزینهها محاسبه شده است. بنابراین قیمت فروش کارخانه از این مبلغ نیز پایین تر است. سیمان طی ۸ مرحله از جمله آماده کردن مواد خام از معدن، آسیاب مواد، مخلوط کردن مواد، کوره پیش گرمکن، کوره سیمان پزی، خنک کردن کلینکر، آسیاب کلینکرها و در مرحله آخر؛ بستهبندی و حملونقل به دست میآید که واقعا این قیمت با این مقدار کار منصفانه نیست. همچنین باید گفت که دوره بازگشت پول به کارخانه با کارهایی که صورت گرفته حداقل ۵۰ روز است. در حال حاضر قیمت یک کیسه کود حدود ۱۸ هزار تومان است؛ کودی که مراحل زیادی برای تولید آن وجود ندارد.
رییس انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان همچنین درباره این که تعدیل قیمت سیمان چه تاثیری بر افزایش قیمت مسکن دارد، این گونه پاسخ داد: سهم قیمت سیمان در بهای تمام شده مسکن در حال حاضر زیر یک درصد است. بر این مبنا افزایش قیمت سیمان منجر به رشد قیمت مسکن نخواهد شد، اما منجر به حفظ هزاران میلیارد تومان سرمایهگذاری این صنعت و چند صدهزار اشتغال مستقیم و غیرمستقیم میشود.
جمارانیان ادامه داد: با ادامه دار شدن این روند و نرخ گذاری این محصول توسط دولت، دیری نمیپاید که صنعت سیمان با قدمت ۸۰ سال روبه نابودی خواهد رفت، زیرا اکثر کارخانهها با قدمت ۳۰ ساله توان نوسازی و بهسازی ماشین آلات و قدرت خرید قطعات جدید را طی چند سال گذشته به علت افزایش نرخ ارزو تورم نداشتهاند. بر این اساس اگر قیمت سیمان افزایش پیدا نکند اکثر شرکتهای سیمانی تا یک سال آینده تعطیل میشوند. با توجه به این که هر کارخانه اشتغالزایی مستقیم و غیرمستقیم ۴ هزار نفر را برعهده دارد، با تعطیلی این کارخانهها حدود ۳۰۰ هزار نفر بیکار میشوند.
وی با بیان این که همچنین در حال حاضر عرضه سیمان بسیار بالاتر از تقاضای آن است، توضیح داد: در حال حاضر ظرفیت تولید سیمان ۹۰ میلیون تن است اما کل فروش این صنعت به ۶۰ میلیون تن میرسد، بنابر این ۳۵ درصد ظرفیت کارخانهها بدون استفاده مانده است. یکی از معضلات امروز تولیدکنندگان صنعت سیمان مربوط به قیمت گذاری دستوری این کالا است که شرایط را سختتر کرده است.
دولت دست از قیمت گذاری سیـمان بردارد
مدیرعامل شرکت سرمایهگذاری سیمان تامین گفت: در این شرایط صنعت سیمان نیاز دارد که دولت دست از قیمت گذاری این محصول بردارد و قیمت گذاری آن را به انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان واگذار کند. براساس گزارشهای مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی و موسسه حسابرسی مفید راهبر قیمت فعلی سیمان تا سال گذشته حدود ۳ درصد بهای تمام شده ساخت بود که با توجه به تورمی که از سال گذشته به وجود آمد این عدد به یک درصد رسیده است. بنابراین تعدیل نرخ سیمان در قیمت تمام شده مسکن نیز تاثیرگذار نخواهد بود.
وی با تاکید بر این که در ابتدای سال ۹۸ مقرر بود قیمت سیمان ۱۰۰ درصد افزایش یابد، افزود: در مرحله نخست در اواسط تیرماه ۹۸ قیمت سیمان ۳۷ درصد افزایش یافت اما ۶۳ درصد باقی مانده تاکنون محقق نشده است. این در حالی است که از سال گذشته تا سال جاری شاهد رشد بالای تورم در بخش نهادههای تولید بودیم.
جمارانیان در ادامه با اشاره به تاثیر قیمت داخلی بر صادرات توضیح داد: قیمت صادراتی سیمان متاثر از قیمت فروش داخلی است، بر این مبنا در بخش صادرات عملأ صادرات انرژی انجام میشود، به عبارت دیگریارانه انرژی به مصرفکننده خارجی تعلق میگیرد.